فایل مواد پركننده دندان و تركيبات آنها

جزئیات و دریافت

1- مقدمه. 3

2- خواص ايده‌آل يك ماده پركننده 4

3- انواع مواد ترميمي.. 4

3-1- آمالگام. 5

3-1-1- روند ماده‌هاي استفاده شده در آمالگام در طول تاريخ.. 5

3-1-2- مواد استفاده شده در آمالگام. 7

3-1-3- مناقشه بر سر سمیت آمالگام. 8

3-1-4- مزايا و معايب آمالگام. 9

3-1-5- معرفي چند مورد از برند آمالگام. 10

3-1-6- دستگاه آمالگاماتور. 11

3-2- كامپوزيت.. 12

3-2-1- روند ماده‌هاي استفاده شده در آمالگام در طول تاريخ.. 13

3-2-2- روش استفاده و کاربردهای کلینیکی.. 14

3-2-3- ترکیبات.. 16

3-2-4- انواع پرکننده‌ها و اندازه ذرات.. 17

3-2-5- مزايا و معايب كامپوزيت.. 18

3-2-6- معرفي چند مورد از برند كامپوزيت.. 19

3-3- مقايسه ماده پركننده كامپوزيت با آمالگام. 21

3-4- گوتاپرکا 23

3-4-1- معایب و مزایای استفاده از گاتاپرچا 24

3-4-2- معرفي برندهاي معروف.. 25

3-5- سرامیک... 25

3-5-1- مزايا و معايب سراميك... 26

3-6- طلا.. 26

3-6-1- مزايا و معايب طلا.. 27

3-7- زينک اکسايد اوژنول (ZOE) و سمانهاي تقويت شده آن. 28

3-7-1- مرفي برندهاي زينک اکسايد اوژنول. 29

3-8- كويت.. 30

3-8-1- معرفي برند مطرح. 30

3-9- ینومترهای شیشه ایی.. 31

1- مقدمه

تاریخچه استفاده از مواد دندانی به بیش از 2700 سال قبل باز میگردد. زمانی طلا برای ساخت اجزاء مصنوعی دندانی بکار رفته و طی قرنها، توسعه و گسترش مواد دندانی با علم دندانپزشکی همراه بوده است. اگرچه اطلاعاتی درباره مواد دندانی از متون چینی در قرن هفتم میلادی در دست است، اما اولین کتاب دندانپزشکی اروپایی که موجود است در قرن شانزدهم و اولین کتاب آمریکایی در باره دندانپزشکی در آغاز قرن نوزدهم نوشته شد. اولین مجله دندانی در دنیا در سال 1839 چاپ شد و اولین مدرسه دندانپزشکی نیز در سال 1840 در بالتیمور ایالات متحده آمریکا تأسیس گردید. در سالهای 1839 تا 1884 تعداد 44 مجله دندانپزشکی در آمریکا به چاپ رسید و در سالهای 1842 تا 1884، تعداد 103 انجمن دندانپزشکی تأسیس شد. در پایان یک دوره 60 ساله (از سال 1840 تا 1900) بسیاری از موادی که امروزه مصرف می شود بهمراه تکنیک تهیه، بکارگیری و مصرف آنها به جامعه دندانپزشکی معرفی شد. گسترش روز افزون کاربرد مواد دندانی سبب شد که در اوایل قرن نوزدهم طرح استاندارد کردن مواد دندانی مورد توجه قرار گیرد و دستورالعمل های استاندارد برای هر ماده تهیه شود و در ادامه کار تأسیس مؤسسه استاندارد بین المللی و تهیه دستورالعملهای استاندارد بین المللی انجام گیرد. اگرچه شکل ابتدایی مواد دندانی از آغاز پیدایش هنر و علم دندانپزشکی وجود داشته ست، اما توسعه و گسترش آن که در قرون اخیر با تکیه بر سایر علوم صورت پذیرفت، چشمگیر است .

- خواص ايده‌آل يك ماده پركننده

محققان گوناگون بين حداقل 6 و تا حداكثر 15 خصوصيت براي يك ماده پركننده ايده‌آل پيشنهاد كرده‌اند: غير سمي باشند، خورده نشوند، جذب نشوند، زيست سازگار باشند،‌ثبات ابعادي داشته باشند،

- انواع مواد ترميمي

هدف از درمان پر کردن دندان این است که بافت پوسیده برداشته شود و حفره ایجاد شده با مواد مخصوص پر شود تا دندان ظاهری طبیعی و عملکردی مناسب داشته باشد. درمان پر کردن برای ترمیم دندان‌هایی انجام می‌شود که آسیب چندانی ندیده‌اند و دندانپزشک مطمئن است

3-1- آمالگام

آمالگام یک ماده ترمیمی فوق العاده و انعطاف‌پذیر است و در دندانپزشکی‌ها به چند دلیل استفاده می‌شود. ارزان است و نسبتاً استفاده آسانی دارد و در طول جاگذاری در دندان، به راحتی شکل می‌پذیرد. برای مدت کوتاهی نرم می‌ماند لذا می‌تواند حجم‌های نامنظم دندان راپر کند و سپس سفت می‌شود.

-1-1- روند ماده‌هاي استفاده شده در آمالگام در طول تاريخ

آمالگام شايع ترين ماده پر کننده انتهاي ريشه و دندان‌هاي پوسيده در قرن گذشته بوده است. آمالگام بیش از 150 سال است که در سرتاسر دنیا مورد استفاده مردم قرار میگیرد. ین ماده در سال ۱۸۱۲ توسط یک شیمیدان انگلیسی شناخته و در سال ۱۸۳۳ به دنیا معرفی شد.

این اتصال قلع-جیوه که امروزه به فاز گاما-۲ مشهور است به عدم استحکام کمک می‌کند و برای رشد عدم استحکام در طول انقباض و گرفتگی آمالگام بعد از قرارگیری در دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد که در نتیجهٔ آن، مقادیر اضافی آمالگام در حین تراشیدن به راحتی برداشته شوند.

3-1-2- مواد استفاده شده در آمالگام

آمالگام ترکیبی از جیوه مایع و آلیاژ پودری متشکل از نقره، قلع و مس است. تقریبا 50% وزن آمالگام را جیوه تشکیل میدهد. خواص شیمیایی جیوه این امکان را فراهم می سازد که با آلیاژ نقره/قلع/مس به خوبی ترکیب شده و آمالگام را تشکیل دهد. گاهی به ترمیم آمالگام، ترمیم یا پر کردگی نقره ای نیز گفته میشود چون رنگ آن نقره ای است و همچنين شرکت‌های مختلفِ تولیدکنندهٔ آمالگام دندانی، درصدهای مختلفی از نقره، قلع و مس را در محصولات خود به کار می‌برند که بیشترینِ آن نقره است.

3-1-3- مناقشه بر سر سمیت آمالگام

این مناقشه از وقتی که آمالگام ابداع شد شروع شد اما در قرن بیستم قوت تازه‌ای گرفت. سازمان بهداشت جهانی گزارش کرد که جیوه حاصل از آمالگام، ۵٪ کل انتشار جیوه را تشکیل می‌دهد که وقتی با جیوه زائد حاصل از آزمایشگاه‌ها و دستگاه‌های پزشکی جمع شود به ۵۳٪ می‌رسد.

3-1-4- مزايا و معايب آمالگام

مزایا

• مواد پرکننده آمالگام مستحکم هستند و می توانند نیروهای عمل جویدن را تحمل کنند.
• هزینه و قیمت پرکردن دندان کمتری در مقایسه با دیگر مواد دیگر دارد.
• پر کننده های آمالگام را در یک جلسه می توانند در دندان قرار داده شوند.
• نسبت به رزین کامپوزیت دندانی در طول فرآیند پر کردن حساسیت کمتری به رطوبت دارند.

معایب

• با رنگ دندان های شما انطباق ندارد.
• مواد پر کردن آمالگام در طول زمان خورده شده و تیره می شود.
• ماده پر کننده آمالگام سنتی به دندان به خوبی نمی چسبد. بنابراین دندان پزشک ممکن است برای ایجاد یک بسته مستحکم بخش بیشتری از دندان را جدا کند.
• آمالگام به دندان نمی چسبند نیاز به حفره گیردار دارد.

3-1-5- معرفي چند مورد از برند آمالگام

ايران جزو كشورهاي پيشرو در امر توليد مواد دنداني است. اكثر مواد دنداني در ايران توليد مي‌شود اما چون مواد تشكيل دهنده اين مواد دنداني از كشورهاي ديگر وارد مي‌شود براي توليدكننده صادر كردن از فروختن در داخل پرسود تر است و همچنين وارد كردن به شكل آماده مواد دنداني نيز هزينه كمتري دارد.

1-6- دستگاه آمالگاماتور

مشکلی که وجود دارد این است که جیوه اگر با مواد دیگر ترکیب شود به سرعت سفت و خشک می گردد به همین دلیل آمالگام به صورت پودر فاقد جیوه وجود دارد و زمانی که دندانپزشک می خواهد از آن استفاده کند باید آن را با جیوه ترکیب کند. برای ترکیب کردن آن و ایجاد خمیری همگن از دستگاه آمالگاماتور استفاده می شود که کار آن مشابه همزن است. دونوع امالگاماتور وجود دارد:  ترکیبی و کپسولی.

- كامپوزيت

کامپوزیت‌های دندانی ("کامپوزیت‌های پایه رزین" یا به عبارت ساده‌تر "پرکننده‌های بر پایه رزین") دسته ای از رزین‌های مصنوعی هستند که در دندان پزشکی به عنوان ماده مستحکم کننده یا چسب استفاده می‌شوند.

کامپوزیت ترکیبی از یک رزین آکریلیک و ذرات نرم شبیه شیشه می باشد که ترمیمی همرنگ دندان را به ما می دهد.دوام و مقاومت به شکستگی کامپوزیت در حفرات کوچک تا متوسط با نیروهای جویدن متوسط خوب است. میزان کمتری از ساختمان دندان، در طی تراش دندان برای ترمیم با کامپوزیت برداشته می شود و این امر منجر به داشتن ترمیمی کوچکتر نسبت به آمالگام می شود.

-2-1- روند ماده‌هاي استفاده شده در آمالگام در طول تاريخ

به‌طور سنتی کامپوزیت‌های مبتنی بر رزین توسط واکنش شیمیایی پلیمریزاسیون بین دو مخلوط خمیری تهیه می‌شوند. یک مخلوط خمیری حاوی یک فعال کننده و یک آغاز کننده واکنش (بنزوئیل پراکسید) است. برای غلبه بر معایب این روش، مانند ماندگاری کوتاه مدت، کامپوزیت رزین‌هایی در دهه ۱۹۷۰ معرفی شدند که با نور واکنش می‌دهند. برای اولین بار به منظور شروع واکنش‌ها، از نور فوق‌العاده بنفش استفاده می‌کردند، اما این روش دارای عمق درمان محدود بود و اثرات نامطلوبی برای بیماران و پزشکان داشت. به همین دلیل، مدتی بعد به منظور انجام واکنش پلیمریزاسیون مناسب بین ترکیبات کامپوزیتی استفاده از نور مرئی جای گزین نور فرابنفش شد.

-2-2- روش استفاده و کاربردهای کلینیکی

امروزه رزین‌های کامپوزیتی دارای انقباض ناشی از پلیمریزاسیون کمتر و انقباض ناشی از ضریب هدایت حرارتی کمتری است که اجازه می‌دهد تا آنها را به صورت انبوه در حالی که سازگاری خوبی نیز با دیواره حفره دندانی دارد. قرار دادن کامپوزیت در حفره دندانی نیازمند توجه دقیق به روش مصرف است که در صورت عدم توجه و جای گذاری نامناسب ممکن است به زودی عملکرد مناسب آن از بین برود.

3-2-3- ترکیبات

مثل سایر مواد کامپوزیتی، یک کامپوزیت دندانی معمولاً شامل یک ماتریکس الیگومر بر پایه رزین است، مانند بیسفنول A-گلیسیدیل متاکریلات (BISGMA)، یورتان دی متیکریلات (UDMA) یا پلیکررم نیمه کریستالی (PEX) و یک پرکننده معدنی مانند سیلیکون دی‌اکسید (سیلیس). بدون یک پرکننده، رزین به راحتی دچار سایش می‌شود، به سرعت منقبض می‌شود و در اثر گرم شدن ترکیباتش آزاد می‌شود. ترکیباتاین دسته از کامپوزیت‌ها بسیار گسترده‌است اما به‌طور کلی از یک ماتریکس بر پایه رزین تشکیل می‌شود که با انواع

3-2-4- انواع پرکننده‌ها و اندازه ذرات

پرکننده رزین می‌تواند از شیشه یا سرامیک ساخته شود. پرکننده‌های شیشه معمولاً از سیلیس بلوری، دی‌اکسید سیلیکون، شیشه لیتیوم / باریم آلومینیوم و شیشه بوروسیلیکات حاوی روی / استرانتیوم / لیتیم ساخته می‌شوند. پرکننده‌های سرامیکی از زیرکونیا سیلیکا یا اکسید زیرکونیوم ساخته می‌شوند. بر اساس اندازه ذرات و اشکال آنها می‌توان پرکننده‌ها را به ترتیب زیر تقسیم‌بندی کرد:

پرکننده سایز ماکرو: پرکننده‌های سایز میکرو دارای اندازه ذرات در حدود ۵ تا ۱۰ μm است. آنها دارای مقاومت مکانیکی خوبی هستند اما مقاومت کمتری در برابر سایش نشان می‌دهند. در مراحل نهایی ترمیم دندان، پولیش کاری سطح کامپوزیت به سختی انجام می شودو بنابراین سطح آن زبر باقی می‌ماند که مستعد ایجاد پلاک می‌شود

پرکننده سایز میکرو: پرکننده‌های میکرو از سیلیس‌های کلوئیدی با اندازه ذرات ۰٫۴ μm ساخته شده‌اند. رزین‌های با این نوع پرکننده سایز میکرو، نسبت به ماکرو، راحتتر پولیش کاری می‌شود. با این حال، خواص مکانیکی آن به عنوان پرکننده کمتر از معمول است (مقاومت ۴۰–۴۵٪ نسبت به وزن آن). بنابراین، برای شرایط تحمل بار مناسب نیست و همچنین مقاومت سایشی کمی نیز دارد.

پرکننده‌های ترکیبی: پرکننده ترکیبی حاوی ذرات با اندازه‌های مختلف هستند که ۷۵–۸۵٪ وزن کامپوزیت را تشکیل می‌دهند. در واقع این دسته از پرکننده‌ها به این منظور طراحی شدند که همه خواص مطلوب پرکننده‌های سایز ماکرو و میکرو را با هم داشته باشند. رزین‌های پرکننده هیبریدی باعث کاهش هدایت حرارتی و مقاومت مکانیکی بالاتر می‌شوند. با این حال، به دلیل حجم بزرگ مونومر رقیق کننده که ویسکوزیته رزین را کنترل می‌کند، انقباض پلیمریزاسیون بالاتر است.

پرکننده سایز نانو: کامپوزیت‌های سایز نانو دارای اندازه ذرات 20-70 Nmاست. نانوذرات از واحدهای نانوساختار تشکیل شده و به عنوان واحد واحد عمل می‌کنند. آنها دارای قدرت مکانیکی بالا مشابه مواد هیبریدی هستندو نیز مقاومت در برابر سایشخوبی دارند و به راحتی جلا داده می‌شوند. با این حال، رزین‌های سایز نانو با توجه به سطح ویژه بالا و حجم زیادی که دارند، به راحتی داخل حفره دندان قرار نمی‌گیرند.

پرکننده بالک: پرکننده بالک یا فله از ذرات سیلیس و زیرکونیوم آگلومره نشده تشکیل شده‌است. این پرکننده‌ها شامل ذرات نانوهیبرید با نسب وزنی ۷۷ درصد هستند. در واقع این دسته از کامپوزیت‌ها به این دلیل طراحی شده‌اند که مراحل کلینیکی مصرف را

- مزايا و معايب كامپوزيت

مزایا

• مواد پر کردن دندان رزین کامپوزیت با رنگ دندان مطابقت دارند.
• پر کردن دندان در یک جلسه به انجام می رسد. برای روکش دندان به دو جلسه نیاز است.
• مواد پر کننده کامپوزیت مستقیما

معایب

• معمولا هزینه کامپوزیت دندان به نسبت مواد پر کننده آمالگام بیشتر است..

3-2-6- معرفي چند مورد از برند كامپوزيت

کامپوزیتهای زیادی در بازار ایران وجود دارد مانند آمالگام نمونه ژاپني آن مانند Gradia DIrect , Geanial , kuraray و … و برندهاي امریکایی مانند Bisco , 3M و Cosmedent و...  داراي كيفيت خوبي هستند. برندهاي اروپايي هم داراي كيفيتي مطلوب هستند.

از انواع ويژگي‌هاي آن مي‌توان گفت:

قابليت آزاد سازي فلورايد، خاصيت ضد پلاک دنداني، داراي راديواپاسيته مناسب، ترميم هاي کوچک کلاس I تا III و ترميم هاي کلاس V، ترميم کف باکس پروگسيمالي حفرات کلاس II،

3-3- مقايسه ماده پركننده كامپوزيت با آمالگام

كامپوزيت و آمالگام دو ماده پر مصرف براي پر كردن دندان به شمار مي‌روند. پیش از تصمیم گیری برای جنس مواد پر کننده دندان باید چند نکته مهم در نظر گرفته شود.

۱- بزرگی حفره ای که باید پر شود: به خاطر استحکام بیشتر آمالگام، در مواردی که اندازه حفره در دندانهای عقبی که فشار زیادی را تحمل میکنند زیاد باشد برای پر کردن آن آمالگام توصیه میشود. با این حال با پیشرفتهای اخیر در ساخت رزین کامپوزیت دندان ممکن است این موضوع اهمیت چندانی نداشته باشد. برخی پژوهشهای اخیر تفاوت جزئی بین عملکرد آمالگام و کامپوزیت در پر شدگی های

- قرار گیری در معرض فشار زیاد: یکی از عوامل اصلی عدم موفقیت ترمیم های دندانی ترک خوردن و شکستن است. به همین علت در مواردی که نیروی بیش از

- احتمال پوسیدگی مجدد دندان: در برخی افراد به دلایل مختلف احتمال پوسیدگی مجدد دندان زیاد است. در چنین شرایطی وجود درز و حفره مانند وجود فاصله بسیار کم بین دندان و مواد پر کننده میتواند کمک زیادی به تجمع پلاک و باکتریهای عامل پوسیدگی

6- زيبايي و دوام: پر شدگی آمالگام حدود ۱۲ سال عمر میکند در حالی که پر شدگی کامپوزیت (سفید) تنها ۶ سال دوام دارد. البته درست است که پر شدگی آمالگام کم هزینه تر و با

3-4- گوتاپرکا

پس از عصب‌كشي محفظه تخلیه شده با مواد مخصوصی پر می‌شود تا راه نفوذ ذرات و باکتری‌ها به داخل دندان مسدود شود. برای این منظور معمولا از ماده ای به نام گاتاپرچا يا گوتاپركا (gutta percha) استفاده میشود. در

3-4-1- معایب و مزایای استفاده از گاتاپرچا

• گوتاپرکا با ديواره هاي نامنظم حفره تطابق مي‌يابد، خنثي است ، گران نيست و زنگ نمي زند.
• آزمايشات کاشت زير جلدي نشان داده اند که گوتاپرکا توسط بافت ها به خوبي تحمل مي‌شود

-4-2- معرفي برندهاي معروف

گوتا در انواع متنوعی برای نیاز های مختلف تولید میشود:

1-گوتا پرکا ساده، 2- گوتا پرکا مدرج، 3- گوتا پرکا تیپر(4% و 6%)، 4- گوتا پرکا پروتیپر، 5- گوتا پرکا ریسپروک

3-5- سرامیک

سرامیک یا چینی (پرسلن) ماده‌ای است که برخلاف آمالگام یا کامپوزیت به دندان چسبانده نمی‌شود.

3-5-1- مزايا و معايب سراميك

مزایا

• نتایج آن ظاهری بسیار طبیعی داشته و ازنظر زیبایی بهترین گزینه می‌باشد.

معايب

• شکستگی آسان‌تر نسبت به مواد دیگر

-6- طلا

طلا گران ترین ماده برای پر کردن دندان است و تنها زمانی به کار برده می‌شود که استحکام بسیار بالا مد نظر باشد. پرکردگی طلا در لابراتوار ساخته می‌شود و سپس با سیمان دندانپزشکی در محل حفره چسبانده می‌شود

-6-1- مزايا و معايب طلا

مزايا

• فوق‌العاده مقاوم و کارآمد
• نرم بودن در مقابل دندان روبرو

معايب

• رسانای قوی سرما و گرما بوده و تا چند هفته پس از پر کردن دندان ممکن است حساسیت زیادی داشته باشد.

3-7- زينک اکسايد اوژنول (ZOE) و سمانهاي تقويت شده آن

استفاده از سیل کننده طی پر کردن کانال ریشه، برای موفقیت درمان ریشه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این ماده نه تنها امکان ایجاد مهر و موم غیر قابل نفوذ را افزایش می‌دهد، بلکه برای بی‌نظمی‌های موجود در کانال ریشه و حداقل ناهماهنگی‌های موجود بین دیواره‌ی کانال ریشه و ماده‌ی پرکننده‌ی مرکزی، به عنوان ماده‌ای پرکننده عمل می‌کند.

-7-1- مرفي برندهاي زينک اکسايد اوژنول

مثل برندهاي ديگر مواد، از بهترين انواع آن ايراني و آمريكايي و اروپايي مي‌باشد.

• جهت پروتز و ترمیم موقت و جهت سمان کردن موقت و ترمیم دائمی

3-8- كويت

اين ماده از گروه سيمان هاي زينک اکسايده بوده ، اساسا به عنوان ماده پرکننده موقت دندان به کار مي‌رود. هنگامي که در دندان قرار داده مي‌شود با جذب آب دستخوش سفت شدن هيگروسکوپيک

8-1- معرفي برند مطرح

بر خلاف ديگر برندها، برند كره‌اي اين محصول، از كيفيت خوبي برخوردار است.

كمپاني متا در كره‌جنوبي محصول تمپ را عرضه كرده است كه ويژگي‌هاي زير را داراست:

9- ینومترهای شیشه ایی

این مواد معمولا کمتر از ۵ سال عمر میکنند, اما می توانند انتخاب خوبی برای کودکان باشد زیرا دندان آنها هنوز در حال تغییر است. همچنین, آنها می توانند فلوراید تولید کنند, که می تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک کند.