فهرست
بانكداري
اينترنتي: مطلوب يا نامطلوب
علل
صدور چك بلامحل و راههاي كنترل آن
"فن‌آوري‌هاي
نوين" و باز
توليد "تجارت، پول
و بانك"
مديريت
بهره‌وري در بانكداري
ساختارهاي
كنترل و مديريت
تحولات
بانكداري توسعه‌اي در جهان
اروپاي
شمالي و توسعه بانكداري اينترنتي
چشم‌اندازهاو
چالش‌هاي پيش‌روي آسيا در قرن 21 (سخنراني Chino رئيس بانك توسعه آسيا)
بانكداري
اينترنتي: مطلوب يا نامطلوب
بدون
ترديد، اينترنت باعث وقوع انقلابي فراگير در كل سيستم ارتباطي دنيا شده است.
بانكداري نيز، به واسطه بهره‌گيري روزافزون از ارتباطات، از اين قاعده مستثني
نبوده و به قافله ارتباطات جهاني پيوسته است. اگر نگاهي گذرا به ارقام نجومي نرخ
رشد و ظرفيت‌هاي بالقوه بانكها براي استفاده بهينه از اينترنت بيندازيم، مي‌توانيم
از كاركردها و تأثيراتي كه اينترنت بر بانكداري مي‌گذارد، آگاه شويم. اينترنت نيز
همانند هر فن‌آوري جديد ديگري، داراي هزينه‌هاي خاص و مسائلي از قبيل امنيت سيستم
و احتمال بروز مشكلات پيش‌بيني نشده است. زماني كه بانكها بتوانند اين كمبودها و
مشكلات را برطرف كنند، قادر خواهند بود از تمام مزاياي انقلاب ديجيتال برخوردار
شوند.
مقدمه:
«وينتون
كرف» كه از او به عنوان «پدر اينترنت» نام برده مي‌شود، يك تصوير ذهني را به
جهانيان عرضه كرد كه در آن، ميلياردها نفر حضور دارند. اينترنت، كه در سال 1969 پا
به عرصه ظهور گذاشت، به گفته خود «كرف»، «آتش فراگيري» است كه تمام جهان را فرا
خواهد گرفت. «كرف» پيش‌بيني كرد كه تا سال 2010، بيش از 3 ميليارد نفر، كاربر
اينترنت خواهند بود و تعداد وسايل on-line در سراسر جهان نيز تا سال 2020 به 6 تا 30 ميليارد عدد خواهد
رسيد. براساس پيش‌بيني او تا سال 2030، ما قادر خواهيم بود با رايانه‌هاي خود صحبت
كنمي و آنها نيز به ما پاسخ دهند. تعداد مصرف‌كنندگان از اينترنت فقط ظرف 4 سال به
50 ميليون نفر رسيد، در حالي كه اين امر براي راديو، نزديك به 28 سال طول كشيده
بود.
بانكداري،
صنعتي است كه بر مبناي اطلاعات موثق شكل مي‌گيرد و مبادلات بانكي را مي‌توان بدون
هيچ‌گونه مبادله فيزيكي پول انجام داد. چنين ويژگي‌هايي باعث شده كه بانكها
بتوانند به يك كاربر كامل و تمام عيار اينترنت در عصر ارتباطات تبديل شوند.
با
اين همه، مراحل اوليه بانكداري اينترنتي، با مشكلات موثق شكل مي‌گيرد و مبادلات
بانكي را مي‌توان بدون هيچ‌گونه مبادله فيزيكي پول انجام داد. چنين ويژگي‌هايي
باعث شده كه بانكها بتوانند به يك كاربر كامل و تمام عيار اينترنت در عصر ارتباطات
تبديل شوند.
با
اين همه، مراحل اوليه بانكداري اينترنتي، با مشكلات و شكست‌هاي پياپي همراه شد. در
نتيجه، مشتريان، علاقه چنداني به بانكداري اينترنتي نشان ندادند. شايد به همين
دليل بود كه مجله معتبر «پورو ماني» (Euro Money) در سال 1999، مقاله‌اي در مورد بانكاداري اينترنتي با عنواني
عجيب: «كليك، كليك- شما مرديد» درج كرد، اما هدف نويسندگان مقاله ياد شده اين بود
مشخص كنند كه آيا بانكداري اينترنتي، چيز خوبي است يا بد.
انواع
بانكداري اينترنتي
در
سالهاي اخير، سه نوع بانكداري اينترنتي به شرح زير در بازار مورد استفاده قرار
گرفته است:
1-
اطلاعات:
اطلاعات،
متداول‌ترين و اصلي‌ترين سطح از بانكداري اينترنتي است كه در آن، بانك اقدام به
بازاريابي محصولات و خدمات خود از طريق اينترنت مي‌كند. اين نوع خدمات بانكداري
اينترنتي را مي‌توان يا از خود بانك دريافت كرد و يا اين كه به صورت پيمان‌سپاري
به دست آورد. به دليل آسيب‌پذير بودن وب‌سايت در مقابل و تقلب و كلاهبرداري، كنترل‌هاي
خاصي در اين زمينه پيش‌بيني شده است تا از هرگونه سوءاستفاده اطلاعاتي از وب‌سايت
جلوگيري شود.
2-
ارتباطات:
اين
نوع بانكداري اينترنتي، امكان برقراري تماس بين سيستم‌هاي بانك و مشتريان را فراهم
مي‌كند. اين نوع بانكداري اينترنتي ممكن است به پست الكترونيكي (E-mail)، درخواست وام يا دسترسي به فايل‌هاي آماري
حساب محدود شود. در اين حالت، ميزان ريسك نسبت به نوع قبلي (اطلاعاتي) بيشتر خواهد
بود. لذا كنترل‌هاي خاصي براي جلوگيري، گزارش و هشدار در مورد هرگونه تلاش
غيرقانوني و غيرمجاز براي دسترسي به شبكه داخلي بانكها و سيستم‌هاي رايانه‌اي
انديشيده شده است. در اين سيستم، مشتري براي آگاهي از وضعيت حساب خود و ساير امور
مربوط به آن، تقاضاي رسمي ارايه مي‌كند و بانك به آن تقاضا پاسخ مي‌دهد، به طور
دقيق به همان صورت كه براي (E-mail) انجام مي‌شود.